Florian Janowski (1725-1801) – biskup tarnowski 1786-1801


Florian Janowski ur. 28 kwietnia 1725 r. w Masłomiącej koło Krakowa, syn Kazimierza i Zuzanny z Kościeniów. Początkowo nauki pobierał w szkole parafialnej w Więcławicach a następnie odbył studia filozoficzne na UJ, gdzie w 1744 r. uzyskał bakalaureat. 

W 1745 r. wstąpił do zakonu oo. Benedyktynów w Tyńcu i po złożeniu profesji zakonnej przyjął imię Amand. W Tyńcu ukończył studia teologiczne i w 1749 r. otrzymał święcenia kapłańskie a następnie doktorat z teologii. W zakonie został profesorem filozofii i dogmatyki w studium domowym oo. Benedyktynów. Pełnił funkcję skarbnika klasztornego, zaś od 1756 r. był sekretarzem zakonnym.

W latach 1757-1760 był proboszczem parafii św. Jakuba w Tuchowie. Odwołany z probostwa pełnił w Tyńcu urząd podprzeora i mistrza nowicjatu. Wkrótce w 1762 r. objął z nominacji urząd opata klasztoru tynieckiego. Odbudoawł klasztor ze zniszczeń wojennych, pzeprowadził reformę studium teologicznego, wizytował klasztory benedyktyńskie. Po śmierci bpa nominata J. Duwalla 24 grudnia 1785 r. cesarz austriacki Józef II mianował go biskupem nowo utworzonej diecezji tarnowskiej. 3 kwietnia 1786 r. został prekonizowany przez papieża Piusa VI, zaś 13 sierpnia t.r. przyjął sakrę biskupią we Lwowie z rąk abpa obrządku łacińskiego Ferdynanda Kickiego. Ingres do katedry tarnowskiej odbył się 24 wrzesnia 1786 r.

Bp Janowski przeprowadził korektę granic nowej diecezji, utworzył kapitułę katedralną, zorganizował konsystorz i wizytował parafie. Nie mógł do końca zapobiec likwidacji niektórych parafii oraz klasztorów. Ustanowił fundację mszalną i stypendium dla ucznia gimnazjalnego, wspomagał tarnowskie szkoły i szpital. Jako opat tyniecki przekazał do katedry tarnowskiej cenne naczynia liturgiczne. 

Zmarł 4 stycznia 1801 r. w Tarnowie i spoczywa na Cmentarzu Starym, jego nagrobek należy do najstarszych na tej nekropolii.

Mieczysław Czosnyka

 Bibliografia

Opracowania:
1. Kumor B., Diecezja tarnowska, Kraków 1985.
2. Kumor B., Janowski Florian (1725-1801), PSB, t. 10.
3. Nowak A., Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985, t. I, Biskupi i kanonicy, Tarnów 1999.

Czasopisma:
1. Brożek G., Opat na tronie, „Tarnowski Gość Niedzielny” 2011, nr 5.

Fotografie

1. Florian Janowski (fot. Archiwum Diecezjalne w Tarnowie).