Franciszek Pisztek (1786-1846) – biskup tarnowski 1832-1836


Franciszek Pisztek ur. 6 kwietnia 1786 r. w Porczycach (Prcicach) koło Pragi. Gimnazjum i studia filozoficzno-teologiczne na Uniwersytecie Karola ukończył w Pradze. Święcenia kapłańskie przyjął 21 sierpnia 1808 r. Następnie pracował w parafiach: w Smolnicy, Vrbno u Lesu oraz Panenske Tynec. Był też dziekanem budzińskim.

Od 1817 r. proboszcz w Dlażkovicach w diecezji litomierzycka, potem w Przeszyłicach (Přešłice) i w Łukawcu w diecezji budziejowickiej. Od 1823 r. kanonik honorowy kapituły praskiej, potem dziekan w Starym Bolesławiu. 27 września 1824 r. papież Leon XII mianował go biskupem sufraganem w Pradze. Sakrę biskupią otrzymał 14 listopada 1824 r. z rąk kard. W. L. Chlumczańskiego. 7 lutego 1831 r. otrzymał od cesarza nominację na biskupa w Hradec Karlowe, lecz wkrótce 25 października 1831 r. został przez cesarza mianowany biskupem tarnowskim. Papież prekonizował go na to stanowisko 24 lutego 1832 r., zaś 11 czerwca 1832 r. odbył się jego ingres do katedry.

Jako bp tarnowski Pisztek kontynuował dzieło swojego poprzednika, rozbudowując katedrę, przygotował rezydencję biskupią, w 1833 r. ogłosił powszechny jubileusz w diecezji. 28 lutego 1834 r. bp F. Pisztek otrzymał zezwolenie od cesarza na zorganizowanie w Tarnowie studium filozoficznego, zaś 20 grudnia 1834 r. na budowę gmachu seminarium duchownego. Ponadto wydał drukiem pierwszy numer „Notificationes”, zawierający schematyzm szkolny.

24 lipca 1835 r. został mianowany przez cesarza Ferdynanda I arcybiskupem lwowskim i prymasem Galicji. Został prekonizowany na to stanowisko 1 lutego 1836 r. przez papieża Grzegorza XVI. We Lwowie założył szkołę dla organistów, wybudował rezydencję biskupią, zaś w latach 1836-1844 przeprowadził wizytację rozległej archidiecezji.

Zmarł 1 lutego 1846 r. we Lwowie i tam spoczywa.

Mieczysław Czosnyka

Bibliografia

Opracowania:
1. Kumor B., Diecezja tarnowska, Kraków 1985.
2. Nowak A., Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985, t. I, Biskupi i kanonicy, Tarnów 1999.
3. Prokop K. R., Arcybiskupi haliccy i lwowscy obrządku łacińskiego. Szkice biograficzne, Biały Dunajec-Ostróg 2010

Czasopisma:
1. Brożek G., Czech, ale nasz, „Tarnowski Gość Niedzielny” 2011, nr 8.

Fotografie

1. Franciszek Pisztek (fot. Archiwum Diecezjalne w Tarnowie).