Józef Pukalski (1798-1885) – biskup tarnowski 1852-1885


Józef Alojzy Pukalski ur. 15 marca 1798 r. w Cieszynie, był synem Jana Pukalskiego i Józefy z domu Patrizi. Gimnazjum i studia filozoficzne ukończył w Cieszynie, zaś teologię studiował w Ołomuńcu.

Święcenia kapłańskie przyjął w Ołomuńcu 22 września 1821 r. przyjął święcenia kapłańskie, po czym pracował jako wikariusz w Skoczowie. W 1830 r. przeszedł do diecezji tarnowskiej i objął probostwo w Wilamowicach, z kolei 30 stycznia 1846 r. został proboszczem w Żywcu i dziekanem dekanatu bialskiego.

W maju 1851 r. został kanonikiem kapituły katedralnej tarnowskiej, zaś 31 lipca 1851 r. otrzymał od cesarza nominację na biskupa tarnowskiego, zaś 15 marca 1852 r. został prekonizowany przez papieża Piusa IX. Sakrę biskupią przyjął 23 maja 1852 r. w Wiedniu z rąk nuncjusza M. Viale-Prela, zaś 29 czerwca 1852 r. odbył się jego ingres do katedry tarnowskiej.

Przyczynił się do rozbudowy kaplicy seminaryjnej, zreorganizował bibliotekę. Bp Pukalski utworzył dwa dekanaty i kilka parafii. Za jego czasów wznowiły działalność bractwa różańcowe, szkaplerzne oraz stowarzyszenia np. „Gwiazda Tarnowska” czy też Bursa św. Kazimierza. Zezwolił na osiedlenie się w Tarnowie oo. Filipinom i ss. Urszulankom. Był fundatorem statuy Najświętszej Marii Panny na Placu Katedralnym w Tarnowie. 

Zmarł 6 stycznia 1885 r. w Tarnowie. Spoczywa na Cmentarzu Starym,w podziemiach kaplicy pw. św. Józefa.

Mieczysław Czosnyka

Bibliografia

Opracowania:
1. Dudek A., Zakony męskie i żeńskie w Tarnowie za rządów biskupa Józefa Alojzego Puklaskiego (1852-1885), mps, Tarnów 2007.
2. Kumor B., Diecezja tarnowska, Kraków 1985.
3. Nowak A., Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985, t. I, Biskupi i kanonicy, Tarnów 1999.

Czasopisma:
1. Brożek G., Biskup lat Chrystusowych, „Tarnowski Gość Niedzielny” 2011, nr 11.

Fotografie

1. Józef Pukalski (fot. Archiwum Diecezjalne w Tarnowie).