Zygmunt Bronisław Przybyłkiewicz (1905-1967) – dyplomata, publicysta

Zygmunt Bronisław Przybyłkiewicz urodził się 21 lipca 1905 r. w Tarnowie. Jego ojciec Władysław Roman Przybyłkiewicz był urzędnikiem administracji samorządowej, matka natomiast – Zofia z domu Pankowicz – pracowała  w żeńskiej szkole zawodowej w Tarnowie, gdzie była nauczycielką i dyrektorką.

W 1923 r. Przybyłkiewicz zdał maturę w Państwowym II Gimnazjum w Tanowie, po czym podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1930 r. uzyskał doktorat. Wcześniej ukończył także Szkołę Nauk Politycznych przy Uniwersytecie Jagiellońskim. W czasie studiów żywo angażował się w życie studenckie, należąc m.in. do krakowskiego koła literackiego „lit.-art.”, Bratniej Pomocy Studentów UJ (wiceprezes), a także Koła Tarnowiaków (również wiceprezes).

Karierę zawodową rozpoczął Przybyłkiewicz w Ministerstwie Przemysłu i Handlu (w sekcji publicystyki ekonomiczno gospodarczej). Od 1932 r. związany był z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Pracował w Konsulacie Rzeczpospolitej w Trieście (od 1 lutego 1932 do 31 V 1933 r.), a następnie w polskim Konsulacie w Amsterdamie (od 1 czerwca 1933 do 30 września 1933 r.). W roku 1934 zorganizował Konsulat Honorowy Rzeczpospolitej w Batawii (współcześnie Dżakarta) w Indiach Holenderskich. Pierwotnie był w nim wicekonsulem honorowym, a następnie konsulem.
Po wybuchu II wojny światowej opiekował się polskimi uchodźcami. Wraz z przystąpieniem do konfliktu Japonii musiał opuścić Batawię. W marcu 1943 r. dotarł do Sydney w Australii, gdzie został zastępcą kierownika tamtejszej polskiej placówki.

Zamknięcie Konsulatu RP w Sydney 31 grudnia 1945 r. oznaczało koniec kariery dyplomatycznej Przybyłkiewicza. Pracując w biurach podróży, dalej pozostawał jednak osobą publiczną, aktywnie włączając się w rozmaite inicjatywy australijskiej Polonii. Wchodził m.in. w skład Prezydium Rady Naczelnej Polskich Organizacji w Australii, Zarządu Związku Polskiego w Nowej Południowej Walii, Zarządu Towarzystwa Wiedzy o Polsce w Nowej Południowej Walii, był członkiem Związku Dziennikarzy RP, a także Polskiego Koła Kulturalno-Artystycznego im. S. Gruszki w Sydney.

Prócz działalności społecznej warta odnotowania pozostaje również działalność artystyczna (był członkiem zespołu Teatru Polskiego w Sydney), a także, publicystyczna oraz wydawniczą Przybyłkiewicza. Jeszcze w czasie swego pobytu w Batawii opublikował m.in. monografię „Indie Holenderskie” (1936). W roku 1942 rozpoczął wydawanie informacyjnego biuletynu skierowanego do Polaków zamieszkujących w Australii − „Widomości Polskich”. Redaktorem „Wiadomości” pozostawał do 1950 r., publikując w tym czasie na jego łamach również swoje teksty. Były to publikacje o charakterze historycznym, podróżniczym, problemowym, poezje ,a także recenzje (zarówno literackie jak i teatralne).

W życiu prywatnym Przybyłkiewicz był dwukrotnie żonaty – najpierw od 1935 r. z Zofią z domu Wójcikiewicz, zaś od 1960 r. z Marią Haycraig z pochodzenia Rosjanką. Zmarł w Sydney, nagle − wskutek zawału serca, 3 listopada 1967 r.

Marzena Koterbicka-Borys

Bibliografia

Opracowania:
1. Pachowicz M., Przybyłkiewicz Zygmunt Bronisław ps. Prawdzic, [w:] Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010.
2. Paszkowski L., Przybyłkiewicz Zygmunt Bronisław, [w:] Encyklopedia Polskiej Emigracji i Polonii, red. K. Dopierała, T. 4, Toruń 2005.
3. Paszkowski L., Przybyłkiewicz Zygmunt Bronisław, [w:] Polski Słownik Biograficzny, T. XXIX, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1986.
4. Przybyszewska M., Tarnowski Słownik Biograficzny, T. 1, b.m.d.w., Tarnów 1991.