Ulica Kazimierza Brodzińskiego

Ulica Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie do końca XIX wieku miała zupełnie inną nazwę. Do tego czasu bowiem nosiła nazwę Ustronna. Ulica ta usytuowana jest w północno-wschodniej części dzielnicy Zawale i łączy ulicę Wałową z ulicą Poniatowskiego. Przypuszczalnie pierwotna nazwa ulicy pochodzi od jej lokalizacji. Włączona została ona bowiem do sieci ulic miejskich dopiero na początku XX wieku. W języku potocznym tarnowian nazywana była „Dziewiczą”. Skojarzenie takie przyszło na myśl mieszkańcom galicyjskiego miasta ze względu na bardzo złą nawierzchnię ulicy w tym czasie. Zmiana nazewnictwa nastąpiła najprawdopodobniej w 1891 r.

Współczesna nazwa pochodzi od imienia polskiego poety doby sentymentalizmu Kazimierza Brodzińskiego. Ulica ta wytyczona została z końcem XVIII wieku w miejscu miedzy, która dzieliła zabudowania folwarczne kanonika Ostańskiego od folwarku Sanguszków. Owe zabudowania folwarczne zaczęły zanikać od końca XVIII wieku. Stąd liczne nowe budynki mieszkalne z parcelami ogrodowymi zaczęły pojawiać się w I połowie XIX wieku, aczkolwiek na planie z 1878 r. ulica nadal uwidoczniona była jako droga polna. Pełnoprawne ustanowienie jej nastąpiło pod koniec XIX wieku w związku z budową szkoły im. Kazimierza Brodzińskiego (1896 r.). Obecny kształt ulicy zachował się najprawdopodobniej z 1904 r. Włączenie jej do sieci ulic miejskich nastąpiło w 1907 r., co uwidocznione jest na zachowanym z tego roku planie.

Na początku XX wieku zainicjowano zupełnie nowe inwestycje budowlane. Jednakże miało to miejsce nie wcześniej, jak dopiero po połączeniu ulicy Ustronnej z ulicą Wałową. Dodać należy, iż zabudowa ulicy miała charakter niejednolity. W znacznej mierze bowiem przeważały dwukondygnacyjne kamienice. Usytuowane one były przy tym obok kilku willi oraz zwyczajnych domów jednorodzinnych. Jednak w kierunku północnym zabudowa ulicy Brodzińskiego widocznie ubożała. W okresie międzywojennym nastąpił pewien ruch urbanistyczny w tym rejonie miasta. Dobudowano bowiem kamienicę w modernistycznym stylu, blok mieszkalny Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich „Praca” oraz murowany parterowy budynek. Ten niski i niepozorny budyneczek przy ulicy Brodzińskiego, po lewej stronie idąc od ulicy Wałowej, pełnił przez pewien okres czasu funkcję remizy tarnowskiej straży ogniowej. Dzisiaj przy ulicy Brodzińskiego znajdują się: III Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza, Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych im. J. Szczepanika, Dom Dziecka nr 1 im. J. Korczaka, siedziba Polskiego Związku Głuchych, Zakłady Graficzne, Agencja Ochrony oraz nieliczne punkty handlowo-usługowe.

Małgorzata Budzik

Bibliografia

Opracowania:

1. Budzik M., Brodzińskiego Kazimierza ulica, [w:] Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010.

Fotografie

1. Ulica Kazimierza Brodzińskiego – zbiór (fot. Jarosław Zbrożek).