Ulica Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie do końca XIX wieku miała zupełnie
inną nazwę. Do tego czasu bowiem nosiła nazwę Ustronna. Ulica ta usytuowana
jest w północno-wschodniej części dzielnicy Zawale i łączy ulicę Wałową z
ulicą Poniatowskiego. Przypuszczalnie pierwotna nazwa ulicy pochodzi od jej
lokalizacji. Włączona została ona bowiem do sieci ulic miejskich dopiero na
początku XX wieku. W języku potocznym tarnowian nazywana była „Dziewiczą”.
Skojarzenie takie przyszło na myśl mieszkańcom galicyjskiego miasta ze
względu na bardzo złą nawierzchnię ulicy w tym czasie. Zmiana nazewnictwa
nastąpiła najprawdopodobniej w 1891 r.
Współczesna nazwa pochodzi od imienia polskiego poety doby sentymentalizmu Kazimierza Brodzińskiego. Ulica
ta wytyczona została z końcem XVIII wieku w miejscu miedzy, która dzieliła
zabudowania folwarczne kanonika Ostańskiego od folwarku Sanguszków. Owe
zabudowania folwarczne zaczęły zanikać od końca XVIII wieku. Stąd liczne nowe
budynki mieszkalne z parcelami ogrodowymi zaczęły pojawiać się w I połowie XIX
wieku, aczkolwiek na planie z 1878 r. ulica nadal uwidoczniona była jako
droga polna. Pełnoprawne ustanowienie jej nastąpiło pod koniec XIX wieku w
związku z budową szkoły im. Kazimierza Brodzińskiego (1896 r.). Obecny
kształt ulicy zachował się najprawdopodobniej z 1904 r. Włączenie jej do
sieci ulic miejskich nastąpiło w 1907 r., co uwidocznione jest na
zachowanym z tego roku planie.
Na początku XX wieku zainicjowano zupełnie nowe
inwestycje budowlane. Jednakże miało to miejsce nie wcześniej, jak dopiero
po połączeniu ulicy Ustronnej z ulicą Wałową. Dodać należy, iż zabudowa
ulicy miała charakter niejednolity. W znacznej mierze bowiem przeważały
dwukondygnacyjne kamienice. Usytuowane one były przy tym obok kilku willi
oraz zwyczajnych domów jednorodzinnych. Jednak w kierunku północnym zabudowa
ulicy Brodzińskiego widocznie ubożała. W okresie międzywojennym nastąpił
pewien ruch urbanistyczny w tym rejonie miasta. Dobudowano bowiem kamienicę
w modernistycznym stylu, blok mieszkalny Stowarzyszenia Robotników
Chrześcijańskich „Praca” oraz murowany parterowy budynek. Ten niski i
niepozorny budyneczek przy ulicy Brodzińskiego, po lewej stronie idąc od
ulicy Wałowej, pełnił przez pewien okres czasu funkcję remizy tarnowskiej
straży ogniowej. Dzisiaj przy ulicy Brodzińskiego znajdują się: III Liceum
Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza, Zespół Szkół Ogólnokształcących i
Technicznych im. J. Szczepanika, Dom Dziecka nr 1 im. J. Korczaka, siedziba
Polskiego Związku Głuchych, Zakłady Graficzne, Agencja Ochrony oraz
nieliczne punkty handlowo-usługowe.
Małgorzata Budzik
Bibliografia
Opracowania:
1. Budzik M., Brodzińskiego Kazimierza ulica, [w:] Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010.
Fotografie
1. Ulica Kazimierza Brodzińskiego – zbiór (fot. Jarosław Zbrożek).