Ulica Kupiecka


Ulica Kupiecka nie stanowiła w początkowym okresie swego istnienia oddzielnej ulicy. Tworzyła ona bowiem do 1886 r. jedynie odcinek ulicy Folwarcznej, dzisiejszej Waryńskiego. Obecnie ulica Kupiecka usytuowana jest w północno-wschodniej części dzielnicy Zawale i biegnie od ulicy Wałowej do ulicy Ludwika Waryńskiego. Podobnie jak i inne ulice Tarnowa, początkowo miała zupełnie odmienną nazwę. Pierwotnie używano na jej określenie wyrażenia „Vorwerk Gasse”, co uwidocznione zostało m.in. na planie miejskim z połowy XIX wieku.

Współczesna nazwa ulicy ma swoją genezę prawdopodobnie od gospodarczego charakteru dzielnicy, w której się znajdowała. Ulica Kupiecka wytyczona została na osi północ-południe, na obszarze byłych zabudowań folwarcznych kanonika Ostańskiego oraz księży kanoników kolegiackich tarnowskich. Miało to miejsce na początku XIX wieku i przebiegało równolegle z wytyczaniem ulicy Nowej, która z kolei połączyła ulicę Ludwika Waryńskiego z ulicą Adama Mickiewicza. Szeroki i krótki układ ulicy Kupieckiej zaznaczony został w dokumentach miejskich z 1838 r. Za sprawą gruntu ofiarowanego przez p. Morawską nastąpiło przekształcenie ulicy Kupieckiej, która to zmiana nadała jej zupełnie oddzielny charakter. Przebudowa owa miała miejsce w 1886 r. Ulica Kupiecka z powodu odległości od ówczesnych centralnych placów: Burek i takich ulic jak: Bernardyńska, Ogrodowa i Targowa znajdowała się właściwie aż do połowy XIX wieku poza życiem gospodarczym i kulturalnym mieszkańców Tarnowa. Stopniowo od drugiej połowy XIX wieku ukształtowała się jako część układu urbanistycznego Nowej Dzielnicy Żydowskiej. Dzięki temu zyskała na znaczeniu. W okresie okupacji hitlerowskiej ulica Kupiecka stała się częścią getta. Jak podaje Adam Bartosz w artykule „Szlak Żydów tarnowskich”: „Cofając się nieco, wchodzimy w ul. Waryńskiego (niegdyś Folwarczną). Tuż za skrzyżowaniem z obecną ul. Kupiecką (niegdyś odgałęzienie Folwarcznej) znajdowała się od czerwca 1942 r. jedna z bram zamykających wejście do getta. Nieco wyżej, po prawej stronie, stał dom, w którym mieściła się bóżnica chasydzka wyznawców cadyka Ungera z Żabna”. Niestety większość budynków znajdujących się na ulicy Kupieckiej uległa zniszczeniu. Po zakończeniu II wojny światowej powstał tu nowy układ zabudowy bloków z cegły, charakterystyczny dla tego okresu. Urbanizacja ulicy nastąpiła w latach 1952-1960.

Współcześnie ulica Kupiecka kojarzona jest przez mieszkańców Tarnowa przede wszystkim ze względu na popularny sklep z farbami i lakierami działający na niej od początku lat 90., a zlokalizowany pod nr 5.

Małgorzata Budzik

Bibliografia

Opracowania:
1. Budzik M., Kupiecka ulica, [w:] Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010.

Strony internetowe:
1. Bartosz A., Szlak Żydów tarnowskich. Muzeum Okręgowe w Tarnowie. [Online].
Protokół dostępu: http://www.muzeum.tarnow.pl/artykul.php?id=52&typ=5.[7.01.2011 r.].

Fotografie

1. Ulica Kupiecka – zbiór (fot. Jarosław Zbrożek).