Ulica Legionów
Ulica Legionów, podobnie jak i inne wybrane ulice Tarnowa, początkowo miała
zupełnie odmienną nazwę. Mianowicie do lat 30. XX wieku zwana była Pocztową
w odcinku od ulicy Wałowej do ulicy Mickiewicza oraz Kantorią w odcinku
od ulicy Mickiewicza dalej w kierunku na północ. Najwcześniejsza nazwa
odcinka ulicy Pocztowej pochodzi najprawdopodobniej z końca lat 70. XIX wieku.
Znajdowała się bowiem w tym rejonie tymczasowa siedziba poczty, która
uwidoczniona była w dokumentach miejskich jeszcze w 1928 r. Natomiast,
co ciekawe, nazwa odcinka drugiego, czyli Kantoria przypuszczalnie pochodziła
od bł. Jana Kantego. Jego tytułu bowiem był rektor kolonii akademickiej,
kanonik Józef Kroliński. Funkcjonowały także w języku mieszkańców Tarnowa
potoczne określenia tego odcinka, na przykład: Kantorja, Kantarówka, Kantorówka.
Jednakże zauważyć należy, iż owa cześć ulicy Legionów nie występuje na planie
miejskim z połowy XIX wieku.
Przypomnieć można, iż w okresie od lat 50. do lat 90.
została nadana jej adekwatna do tego czasu nazwa. Przemianowana została bowiem na
ulicę Stalingradzką. Ulica Legionów usytuowana jest w północnej części dzielnicy
Zawale i biegnie od reprezentacyjnej ulicy Tarnowa Wałowej na północ. Ulica Legionów
to jeszcze od końca XVIII wieku zwykła polna droga. Znajdowała się ona na obszarze
zabudowań folwarcznych ks. kanonika Józefa Krolińskiego i biegła na osi północ-południe.
Układ jej z tego okresu widoczny był w miejskich dokumentach jeszcze w II połowie XIX wieku.
Ulica Legionów w części zwanej Pocztową stanowiła część urbanizacji nowej dzielnicy miasta.
Natomiast w odcinku Kantorii na północ znajdowały się zabudowania folwarczne, łąki i tereny bagienne.
Zostały one jednak stopniowo zabudowywane domami mieszkalnymi z parcelami ogrodowymi. Miało
to miejsce od połowy XIX wieku w wyniku akcji kolonizacyjnej ks. Sanguszko.
Dodać jednak należy, iż jeszcze w początku XX wieku ulica Legionów była tylko
marginalną uliczką podmiejską.
Obecny jej kształt pochodzi z okresu międzywojennego.
Wtedy to w części ulicy Pocztowej pojawiły się pierwsze nieliczne małe budynki
z parcelami ogrodowymi. Natomiast w części ulicy Kantoria budownictwo drewniane
stopniowo zastępowane było piętrowymi domami murowanymi. Także i współcześnie
zabudowa ulicy nie ma charakteru jednolitego. Nieliczne okazałe kamienice oraz
murowane budynki willowe stoją obok parterowych, starych domów oraz bloków
mieszkalnych wybudowanych tu w latach 60. i 70. Przy ulicy Legionów znajdują się
dzisiaj między innymi: Kuria Diecezjalna, Zespół Szkół Budowlanych, Biblioteka Pedagogiczna,
Galeria Sztuki „Hortar”.
Małgorzata Budzik
Bibliografia
Opracowania:
1. Budzik M., Legionów ulica, [w:] Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010.
Fotografie
1. Ulica Legionów – zbiór (fot. Jarosław Zbrożek).