Ulica Legionów


Ulica Legionów, podobnie jak i inne wybrane ulice Tarnowa, początkowo miała zupełnie odmienną nazwę. Mianowicie do lat 30. XX wieku zwana była Pocztową w odcinku od ulicy Wałowej do ulicy Mickiewicza oraz Kantorią w odcinku od ulicy Mickiewicza dalej w kierunku na północ. Najwcześniejsza nazwa odcinka ulicy Pocztowej pochodzi najprawdopodobniej z końca lat 70. XIX wieku. Znajdowała się bowiem w tym rejonie tymczasowa siedziba poczty, która uwidoczniona była w dokumentach miejskich jeszcze w 1928 r. Natomiast, co ciekawe, nazwa odcinka drugiego, czyli Kantoria przypuszczalnie pochodziła od bł. Jana Kantego. Jego tytułu bowiem był rektor kolonii akademickiej, kanonik Józef Kroliński. Funkcjonowały także w języku mieszkańców Tarnowa potoczne określenia tego odcinka, na przykład: Kantorja, Kantarówka, Kantorówka. Jednakże zauważyć należy, iż owa cześć ulicy Legionów nie występuje na planie miejskim z połowy XIX wieku.

Przypomnieć można, iż w okresie od lat 50. do lat 90. została nadana jej adekwatna do tego czasu nazwa. Przemianowana została bowiem na ulicę Stalingradzką. Ulica Legionów usytuowana jest w północnej części dzielnicy Zawale i biegnie od reprezentacyjnej ulicy Tarnowa Wałowej na północ. Ulica Legionów to jeszcze od końca XVIII wieku zwykła polna droga. Znajdowała się ona na obszarze zabudowań folwarcznych ks. kanonika Józefa Krolińskiego i biegła na osi północ-południe. Układ jej z tego okresu widoczny był w miejskich dokumentach jeszcze w II połowie XIX wieku. Ulica Legionów w części zwanej Pocztową stanowiła część urbanizacji nowej dzielnicy miasta. Natomiast w odcinku Kantorii na północ znajdowały się zabudowania folwarczne, łąki i tereny bagienne. Zostały one jednak stopniowo zabudowywane domami mieszkalnymi z parcelami ogrodowymi. Miało to miejsce od połowy XIX wieku w wyniku akcji kolonizacyjnej ks. Sanguszko. Dodać jednak należy, iż jeszcze w początku XX wieku ulica Legionów była tylko marginalną uliczką podmiejską.

Obecny jej kształt pochodzi z okresu międzywojennego. Wtedy to w części ulicy Pocztowej pojawiły się pierwsze nieliczne małe budynki z parcelami ogrodowymi. Natomiast w części ulicy Kantoria budownictwo drewniane stopniowo zastępowane było piętrowymi domami murowanymi. Także i współcześnie zabudowa ulicy nie ma charakteru jednolitego. Nieliczne okazałe kamienice oraz murowane budynki willowe stoją obok parterowych, starych domów oraz bloków mieszkalnych wybudowanych tu w latach 60. i 70. Przy ulicy Legionów znajdują się dzisiaj między innymi: Kuria Diecezjalna, Zespół Szkół Budowlanych, Biblioteka Pedagogiczna, Galeria Sztuki „Hortar”.

Małgorzata Budzik





Bibliografia

Opracowania:
1. Budzik M., Legionów ulica, [w:] Encyklopedia Tarnowa, red. A. Niedojadło, Tarnów 2010.

Fotografie

1. Ulica Legionów – zbiór (fot. Jarosław Zbrożek).