Ofiary Golgoty Wschodu


W tarnowskich księgarniach pojawiła się kolejna wartościowa pozycja wydawnicza z zakresu historii regionu – „Ofiary Golgoty Wschodu – zamordowani Synowie ziemi tarnowskiej, bocheńskiej, brzeskiej, dąbrowskiej i dębickiej” autorstwa dra Czesława Sterkowicza[1].  Książka, omawiająca los Polaków pod okupacją radziecką oraz walkę narodu polskiego o prawdę zbrodni katyńskiej, stanowi długo oczekiwaną pozycję na regionalnym rynku edytorskim, wpisując się tym samym w nurt literatury katyńskiej.

Zbrodnia katyńska była pieczołowicie zaplanowaną próbą eksterminacji inteligencji i elity wojskowej narodu polskiego. Była czystką dokonaną przez NKWD, określoną po półwieczu kłamstw przez władze ZSRR „jedną z ciężkich zbrodni stalinizmu” (wystąpienie Michała Gorbaczowa z dn. 13 kwietnia 1990 r.)[2]. Dziś, po ponad siedmiu dekadach, o wydarzeniach z wiosny 1940 r. możemy mówić głośno i bez lęku, jednak nie wolno nam zapomnieć, że nie zawsze tak było.

Prawda o pogrzebanych w masowych grobach w Katyniu pod Smoleńskiem, Miednoje koło Tweru, Piatichatkach na przedmieściu Charkowa, Bykowni koło Kijowa oraz prawdopodobnie w Kuropatach na Białorusi długo była bowiem tematem politycznego tabu, jak również – pomimo szerokiego zainteresowania państw tzw. Wchodu i Zachodu – źródłem wieloletnich sporów i wzajemnych oskarżeń[3]. Po latach śledztw i żmudnego docierania do prawdy, mających raz na zawsze dać kres „kłamstwu katyńskiemu”[4], książka dra Czesława Sterkowicza „Ofiary Golgoty Wschodu…”, omawiająca walkę narodu polskiego o prawdę zbrodni katyńskiej, wydaje się być tym bardziej cenna. Zwłaszcza, że ta pięćsetstronicowa publikacja jest także cenną „listą pamięci”. Jej stronice pokrywają nazwiska, stopnie i biogramy ofiar, układając się już nie tylko w polską, ale też białoruską i ukraińską „listę katyńską”. Całości dopełniają liczne aneksy zawierające protokoły, karty pocztowe, listy oraz często gorzkie i przepełnione bólem wspomnienia o zamordowanych bliskich.

Wagę i znaczenie wydawnictwa docenili już krytycy. – Jest to praca niezwykle wartościowa zarówno pod względem badawczym, jak i emocjonalnym. Jest to pierwsze całościowe omówienie wydarzeń zapoczątkowanych agresją sowiecką na Polskę we wrześniu 1939 r. w kontekście losów mieszkańców miejscowości byłego województwa tarnowskiego. (…) Jest to praca ważna, ponieważ – mimo upływu już ponad 70 lat – wiele zagadnień dotyczących tych wydarzeń nie zostało do dzisiaj wyjaśnionych – czytamy w recenzji „Ofiar Golgoty Wschodu…” autorstwa dra Marka Smoły[5]. Teraz przyszedł czas na opinie czytelników.

Książka powstała przy współpracy Stowarzyszenia Rodzin Ofiar Katania Polski Południowej w Krakowie Koła Rodzin Katyńskich w Tarnowie oraz Rodziny Policyjnej 1939 Koło w Tarnowie. Partnerem wydania jest Grupa Azoty S.A.

Lucyna Bielatowicz

Bibliografia

Opracowania:
1. Sterkowicz Cz., Ofiary Golgoty Wschodu – zamordowani Synowie ziemi tarnowskiej, bocheńskiej, brzeskiej, dąbrowskiej i dębickiej, Tarnów 2013.

Czasopisma:
1. Łysakowski P., Kłamstwo katyńskie [w:] „Biuletyn IPN”2005 nr 5-6
2. „Zeszyty Katyńskie” 1990 nr 1.

Strony internetowe:
1. Katyń – pamiętamy [on-line] Protokół dostępu:
<www.katyn.rawelin.com/> [30.12.2013].
2. Zbrodnia katyńska. [on-line] Protokół dostępu: <http://pl.wikipedia.org/wiki/Zbrodnia_katy%C5%84ska> [30.12.2013].
3. Zbrodnia katyńska [on-line] Protokół dostępu:
                                    
[1] Cz. Sterkowicz, Ofiary Golgoty Wschodu – zamordowani Synowie ziemi tarnowskiej, bocheńskiej, brzeskiej, dąbrowskiej i dębickiej, Tarnów 2013. 
[2] Zbrodnia katyńska. [on-line] Protokół dostępu: <http://pl.wikipedia.org/wiki/Zbrodnia_katy%C5%84ska> [30.12.2013] Zob. też: Oświadczenie agencji TASS nadane w piątek 13 kwietnia 1990 o godz. 14.30, [w:] „Zeszyty Katyńskie” 1990 nr 1, s. 196.
[3] Tamże oraz: Zbrodnia katyńska [on-line] Protokół dostępu: <www.poland.gov.pl/Zbrodnia,Katynska,2568.html> [30.12.2013], Katyń – pamiętamy [on-line] Protokół dostępu <www.katyn.rawelin.com/> [30.12.2013].
[4] Termin określa okres fałszowania i zatajania zbrodni katyńskiej, trwający od 1943 r. do 1990 r. P. Łysakowski, Kłamstwo katyńskie [w:] „Biuletyn IPN”2005 nr 5-6, s. 85-94.
[5] M. Smoła, Z recenzji [w:] Cz. Sterkowicz, dz. cyt., s. 496-497.