Kościół pw. św. Mikołaja Biskupa w Brzozowej
Kościół pw. św. Mikołaja Biskupa w Brzozowej znajduje się w środkowej części wsi po wschodniej stronie drogi prowadzącej z Gromnika przez Brzozową do Faściszowej.
Kościół zbudowany został przed rokiem 1497 i jest budowlą drewnianą, konstrukcji zrębowej, szalowany, jednonawowy, o płaskim stropie z prezbiterium zamkniętym trójbocznie z prostokątną zakrystią od północy poprzedzoną sienią. Od południa do prezbiterium przylega kruchta. Od zachodu znajduje się kwadratowa wieża konstrukcji słupowej zwieńczona barokowym chełmem z latarnią. Świątynia nakryta jest dachem siodłowym pokrytym blachą z wieżyczką na sygnaturkę. Portal w wejściu od południa zamknięty łukiem w kształcie tzw. zdwojonego „oślego grzbietu”.
Wnętrze świątyni pokryte jest polichromią figuralną i ornamentalną o charakterze klasycystycznym z XIX wieku. Podłogi wyłożone są marmurowymi płytami. Wyposażenie pochodzi z XVIII wieku. Ołtarz główny jest późnobarokowy z I połowy XVIII wieku. Jego głównym elementem jest obraz Matki Bożej Szkaplerznej z II połowy XVII wieku. Ponadto w kościele znajdują się trzy ołtarze boczne oraz liczne obrazy, a także chór muzyczny z polichromowanym parapetem i organy z I połowy XIX wieku.
Na terenie przykościelnym znajduje się:
- grota z figurą Matki Bożej z początku XX wieku,
- barokowa kaplica grobowa ks. A. Wacławskiego z 1824 r. – klasycystyczna, murowana, na planie kwadratu o zaokrąglonych narożnikach, wewnątrz ołtarzyk z rzeźbą św. Jana Chrzciciela z XVIII wieku,
- wolnostojąca dzwonnica murowana z początku XX wieku w kształcie arkady z
trzema dzwonami. Dwa dzwony z XVIII oraz XIX wieku przelane w XX wieku,
trzeci odlany w 1965 r.
Całość ogrodzona jest kamiennym, otynkowanym murem obitym blachą.
Jarosław Zbrożek
Opracowania:
1.Krupiński A. B., Zabytki urbanistyki i architektury województwa tarnowskiego, Tarnów 1989.
Strony internetowe:
1. Parafia św. Mikołaja Biskupa w Brzozowej. Kościół św. Mikołaja Biskupa w Brzozowej. [Online].
Protokół dostępu: http://www.parafia.brzozowa.eu/index.php/historia [7.01.2021 r.].
Fotografie
1. Kościół pw. św. Mikołaja Biskupa w Brzozowej – zbiór (fot. Jarosław Zbrożek).