MOJE MIASTO TARNÓW – MÓJ POWIAT TARNOWSKI

Idea upamiętnienia w Tarnowie ofiar II wojny światowej powstała już w rok po jej zakończeniu. Tarnowski architekt Witold Giżbert-Studnicki wykonał projekt pomnika, który miał stanąć tuż obok przesuniętego w głąb cmentarza muru cmentarnego. Do zrealizowania tego projektu jednak nie doszło. W latach 60. XX wieku do sprawy powrócono. Rozpisano konkurs na projekt pomnika, który wygrało małżeństwo tarnowskich rzeźbiarzy – Bogdana i Anatol Drwalowie. Pomnik stanął na terenie wydzielonym ze Starego Cmentarza. Składa się z dwóch oddalonych od siebie monumentów. Pierwszy z nich symbolizuje ruiny, przy których stoi płaczące dziecko, w górnej jego części znajduje się nisza w której umieszczona została urna zawierająca ziemię pochodzącą z miejsc straceń, wyszczególnionych na bocznej ścianie tegoż monumentu. Po lewej stronie tej części pomnika umieszczono dwa grunwaldzkie miecze – symbol zwycięstwa. Drugi monument, to grupa trzech klęczących postaci, podpierających się rękami przed upadkiem.

Maria Franciszka Machalska urodziła się 3 listopada 1888 r. w Tarnowie jako córka Stanisława i Julii z Czajkowskich. Brat Tadeusz był dyrektorem III Gimnazjum w Tarnowie, siostra Zofia również była nauczycielką.

Zofia Helena Przybyłkiewicz urodziła się 25 kwietnia 1876 r. w Tarnowie, jako córka Józefa Pankowicza i Marii z Mogilańskich. Ukończyła 4-klasową Szkołę Wydziałową i 8-klasowy Zakład Wychowawczy Sióstr Urszulanek. Egzamin dojrzałości zdała w 1896 r. w Tarnowie.

Okoliczności powstania szkoły Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie początkowej działalności Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Technicznych im. Jana Szczepanika, która została powołana do życia przed 85. laty jako Prywatna Szkoła Zawodowa Żeńska. Omawiany w tym miejscu okres pracy szkoły, lata 1925-39, nie był dotychczas szczegółowo zbadany. Niekompletne dane archiwalne znajdują się w archiwum ZSOiT oraz w Archiwum Państwowym w Tarnowie. Po raz pierwszy o szkole pisała w 1930 roku Aniela Piszowa w swoim dziele „600-lecie Tarnowa” [1] . Na temat szkoły możemy dowiedzieć się również z wydanej w 1983 r. monografii „Tarnów. Dzieje miasta i regionu” [2] oraz z niepublikowanej „Monografii szkoły” autorstwa Zofii Pruskiej-Michalskiej [3] . W 1995 r. powstało ponadto opracowanie Stanisława Wróbla z okazji 70-lecia palcówki [4] , w rok później praca Janusza Kulinga [5] . Autor artykułu zajmował się tą problematyką już wcześniej, w 2006 r. opublikował broszurę „Historia pa